Dùng máy tạo oxy tại nhà cần tuyệt đối cẩn trọng vì nếu sai cách, hậu quả có thể nghiêm trọng đến tính mạng – từ hạ oxy máu đến cháy nổ nguy hiểm.
Máy tạo oxy là thiết bị y tế hỗ trợ hô hấp, được kê đơn cho các bệnh lý như COPD, viêm phổi, suy tim, hay sau phẫu thuật. Tuy nhiên, khi dùng tại nhà, rất dễ gặp rủi ro nếu không hiểu rõ cơ chế hoạt động và biện pháp an toàn. Ngạt thở do ống bị gập, bỏng lạnh khi xử lý sai bình oxy lỏng, hay hỏa hoạn do hút thuốc gần máy đều là những tai nạn đã được ghi nhận trong thực tế.
Một phần tư các vụ cháy liên quan đến oxy y tế tại nhà dẫn đến tử vong – thường xảy ra khi người dùng vẫn hút thuốc, hoặc đặt máy gần bếp, nến, máy sấy tóc. Thậm chí, dầu dưỡng da chứa petroleum hay bình xịt tóc cũng có thể là mồi lửa. Không chỉ người bệnh, mà cả người chăm sóc, trẻ nhỏ hay khách đến nhà cũng cần được nhắc nhở về nguy cơ này.
Dù sự cố nặng là hiếm, nhưng các biến chứng nhẹ hơn như chảy máu mũi, khô rát, vấp té vì dây dẫn… lại khá phổ biến. Điều này nhấn mạnh rằng: máy tạo oxy không phải là “máy gia dụng thông thường” – mà là thiết bị y tế cần được dùng như trong bệnh viện, với quy trình chuẩn.
Oxy cứu sống – nhưng dùng sai cách có thể gây chết người. Cẩn trọng không phải để lo sợ, mà để bảo vệ người thân bạn yêu thương.
Dưới đây là 7 sai lầm phổ biến khi sử dụng máy tạo oxy tại nhà, có thể gây hậu quả nghiêm trọng nếu không được phát hiện và khắc phục kịp thời.
1. Hút thuốc hoặc dùng lửa gần máy tạo oxy
Khoảng 30–38% gia đình từng xảy ra tình huống có người hút thuốc gần máy, làm tăng nguy cơ cháy nổ nghiêm trọng. Luôn treo biển “Cấm hút thuốc”, nhắc nhở tất cả thành viên, và đặt máy cách xa nguồn lửa tối thiểu 1.5 mét.
2. Cài đặt sai lưu lượng oxy
15–20% người dùng từng chỉnh sai mức lưu lượng, dẫn đến thiếu oxy hoặc ngộ độc oxy. Luôn tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý thay đổi, và nên kiểm tra định kỳ cùng chuyên viên hô hấp.
3. Vệ sinh thiết bị và dây ống không đúng cách
Gần 50% người dùng không làm sạch đúng tần suất, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng hô hấp. Hãy rửa ống mũi hàng tuần, thay mỗi 2–4 tuần, và thay ống nối mỗi 2 tháng.
4. Đặt máy ở nơi bí khí hoặc gần vật chắn
Khoảng 20–30% trường hợp đặt máy quá sát tường hoặc trong tủ, gây nóng máy, giảm hiệu suất, thậm chí cháy nổ. Đặt máy ở nơi thoáng, cách vật cản ít nhất 15–30 cm.
5. Sử dụng nguồn điện không an toàn
Dùng ổ cắm phụ hoặc dây nối có thể gây hư hỏng máy và nguy cơ cháy điện. Luôn cắm trực tiếp vào ổ điện tường, kiểm tra dây định kỳ, và chuẩn bị nguồn điện dự phòng.
6. Dùng sản phẩm dễ cháy gần máy
15–20% người dùng vẫn thoa kem chứa dầu, hoặc xịt keo/hương gần máy. Tránh hoàn toàn sản phẩm chứa dầu hoặc bình xịt — chỉ dùng kem gốc nước an toàn.
7. Dùng bình tạo ẩm sai cách hoặc đổ quá mức
10–12% người dùng mắc lỗi này, khiến nước tràn vào ống, tăng nguy cơ nhiễm khuẩn. Chỉ dùng nước cất, đổ đúng vạch, lắp chắc và kiểm tra thường xuyên.
Nhắc nhẹ: Mỗi sai lầm đều có thể phòng tránh được nếu bạn hiểu rõ, làm đúng và kiểm tra định kỳ. Hãy chia sẻ thông tin này để cùng nhau bảo vệ người thân tốt hơn tại nhà.
Kiểm tra máy ngay – Khắc phục lỗi cùng kỹ thuật viên Medjin
Để sử dụng máy tạo oxy an toàn và hiệu quả tại nhà, bạn cần thực hiện đầy đủ từng bước theo hướng dẫn của chuyên gia hô hấp và nhà sản xuất thiết bị.
.jpg)
Trước tiên, hãy đặt máy nơi thoáng mát, tránh ánh nắng và vật dễ cháy, đồng thời đảm bảo không gian xung quanh có đủ khoảng cách để lưu thông khí. Cắm máy trực tiếp vào ổ điện riêng biệt và chuẩn bị sẵn nguồn điện dự phòng để phòng khi mất điện.
Kế tiếp, kết nối đúng phụ kiện như ống thở, bình tạo ẩm (nếu có) và kiểm tra kỹ dây dẫn không bị gập hoặc rò rỉ. Khi khởi động máy, chỉ điều chỉnh lưu lượng khí theo đúng toa bác sĩ, không tự thay đổi. Trước khi đeo ống thở hoặc mặt nạ, rửa tay sạch và gắn thiết bị đúng cách để đảm bảo oxy lưu thông ổn định.
Mỗi ngày, hãy vệ sinh bề mặt máy, thay nước bình tạo ẩm (nếu dùng), và kiểm tra ống dẫn oxy. Hàng tuần cần làm sạch bộ lọc khí và thiết bị thở bằng xà phòng loãng, giấm trắng, rồi tráng nước nóng và phơi khô. Đừng quên ghi nhật ký bảo trì và kiểm tra định kỳ để ngăn ngừa sự cố.
Cuối cùng, luôn có kế hoạch ứng phó khẩn cấp: giữ liên hệ với đơn vị cung cấp oxy, dán thông tin liên lạc và chỉ dẫn rõ ràng gần thiết bị, và đặt bảng “Không hút thuốc – Đang sử dụng oxy” ở nơi dễ thấy.
Máy tạo oxy giúp người thân bạn thở tốt hơn mỗi ngày – nhưng chính bạn là người giúp họ thở an toàn.
Gia đình và người chăm sóc thường lo lắng khi dùng máy tạo oxy tại nhà — dưới đây là những thắc mắc phổ biến và hướng dẫn an toàn để yên tâm hơn.
Khi nào cần gọi cấp cứu? Nếu người bệnh khó thở hơn bình thường, môi hoặc móng tay tím tái, ho sốt, hoặc chỉ số SpO2 tụt dù vẫn dùng oxy đúng liều, cần gọi cấp cứu ngay.
Tự ý dùng hoặc chỉnh máy có sao không? Có. Dùng sai lưu lượng hoặc không theo hướng dẫn bác sĩ có thể gây "ngộ độc oxy", khiến bệnh nhân lú lẫn, buồn ngủ, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.
Dùng bao lâu mỗi ngày là đủ? Tuỳ bệnh lý và đơn thuốc. Người bệnh COPD nặng thường cần oxy ít nhất 15 tiếng/ngày, nhiều người cần liên tục. Tuyệt đối không tự ý giảm thời gian dùng.
Loại máy nào phù hợp với người lớn tuổi? Máy tạo oxy tại chỗ (concentrator) hiện đại chạy êm, dễ dùng. Máy di động (POC) nhỏ gọn phù hợp người hay di chuyển. Ưu tiên máy có màn hình rõ, dễ vận hành, và nhà cung cấp hỗ trợ kỹ thuật tận nơi.
Chúng tôi nên kỳ vọng gì từ nhà cung cấp? Họ cần lắp đặt, hướng dẫn sử dụng, bảo trì định kỳ, thay bộ lọc và dây. Cung cấp oxy dự phòng, hỗ trợ khẩn cấp, và đảm bảo máy được sửa/đổi kịp thời nếu hỏng hóc.
Checklist an toàn cho người chăm sóc:
Dùng máy tạo oxy đúng cách không chỉ giúp người bệnh thở dễ hơn — mà còn giúp cả gia đình an tâm hơn mỗi ngày.
Chọn máy tạo oxy và sử dụng đúng cách là món quà lặng thầm bạn dành cho những người thân yêu nhất, giúp họ giữ vững nhịp thở bình yên tại nhà. Đừng để nỗi lo “dùng sai, gây hại” trở thành gánh nặng – hãy để Medjin đồng hành cùng bạn với hướng dẫn tận tâm và hỗ trợ chuyên sâu. Ghé thăm maythomini.vn để nhận tư vấn cá nhân, cùng xây dựng môi trường chăm sóc hô hấp an toàn, trọn vẹn yêu thương cho gia đình bạn.
Đăng ký tư vấn miễn phí ngay – Chuyên gia Medjin sẽ gọi cho bạn trong 2h!
Bùi Thị Hiên - Chuyên gia Điều dưỡng với hơn 5 năm kinh nghiệm trong chăm sóc sức khỏe và hướng dẫn sử dụng thiết bị y tế.
