Bài tập thở Wim Hof có thể mang lại lợi ích đáng kể cho người bệnh hô hấp, đặc biệt là trong việc giảm viêm và cải thiện chất lượng sống, nhưng cần được thực hiện thận trọng và có hướng dẫn y khoa.
Kỹ thuật này gồm nhiều chu kỳ thở sâu nhanh (30–40 lần), giữ hơi, tạo ra các phản ứng sinh lý đặc trưng như kiềm hoá máu, thiếu oxy nhẹ và điều hòa thần kinh tự chủ. Các nghiên cứu từ 2018–2024 cho thấy nó giúp tăng adrenaline và cytokine chống viêm (như IL-10), đồng thời giảm các yếu tố gây viêm như TNF-ɑ, IL-6.
Với người mắc hen suyễn, đã có bằng chứng cho thấy cải thiện độ bão hòa oxy và cảm nhận chất lượng sống. Tuy nhiên, với COPD hay xơ phổi, lợi ích vẫn còn chủ yếu dựa trên phản hồi cá nhân, chưa có dữ liệu lâm sàng mạnh mẽ. Phần lớn chuyên gia đồng thuận về hiệu quả giảm stress và viêm, nhưng chưa khuyến nghị kỹ thuật này như liệu pháp điều trị chính thức.
Nếu bạn hoặc người thân muốn tập thở Wim Hof, hãy bắt đầu dưới sự giám sát của chuyên gia y tế, nhất là khi có bệnh nền tim mạch hoặc thần kinh.
Để thực hành bài tập thở Wim Hof an toàn tại nhà, người bệnh hô hấp bắt buộc phải được đánh giá y khoa toàn diện trước khi bắt đầu. Điều này bao gồm đo chức năng phổi, đo SpO₂, kiểm tra tiền sử bệnh tim, cơn ngất, và các triệu chứng hiện tại như khó thở hoặc đau ngực. Với các bệnh nhân có bệnh nền như COPD nặng, xơ phổi, hoặc đang dùng oxy tại nhà, việc điều chỉnh phương pháp là bắt buộc.
Các bước thực hành cơ bản của bài tập thở Wim Hof:
Điều chỉnh cho từng nhóm bệnh:
Lưu ý an toàn:
Không tập gần nước, khi đang lái xe, hoặc khi đang sốt, ho nặng, khó thở nhiều. Bệnh nhân cần có máy đo SpO₂, đặc biệt nếu đang dùng oxy tại nhà.
Ngưng tập ngay nếu xuất hiện các triệu chứng:
Lời khuyên chuyên môn:
Bài tập thở Wim Hof không thể thay thế thuốc men và chỉ nên thực hiện sau khi được bác sĩ chuyên khoa đánh giá. Phương pháp này cần điều chỉnh phù hợp từng thể trạng và giám sát kỹ các dấu hiệu nguy hiểm. Nếu bạn hoặc người thân đang sống chung với bệnh hô hấp mạn tính, đừng tự ý tập theo các video trên mạng - hãy bắt đầu bằng sự an toàn, rồi mới đến hiệu quả.
Không bao giờ thực hiện bài tập thở Wim Hof cùng lúc với máy hỗ trợ thở như máy oxy, máy khí dung hay CPAP/BiPAP, trừ khi được bác sĩ cho phép rõ ràng. Kỹ thuật này thay đổi mạnh mẽ lượng oxy và CO₂ trong máu, có thể gây ngất hoặc tụt SpO₂ nguy hiểm nếu phối hợp sai cách.
Luôn chuẩn bị kỹ: có người bên cạnh (nếu có tiền sử ngất), mang theo máy đo oxy, ngưng tập ngay nếu có chóng mặt, tê tay chân, tức ngực hoặc khó thở. Việc tuân thủ đúng hướng dẫn giúp tránh biến chứng như tụt oxy, loạn nhịp tim, hay các cơn hoảng loạn do thở nhanh. Khi có triệu chứng bất thường, hãy dừng bài tập, thở chậm và gọi hỗ trợ y tế nếu cần.
Tập thở đúng cách có thể giúp cải thiện chức năng hô hấp, nhưng an toàn luôn là ưu tiên hàng đầu. Hãy lắng nghe cơ thể bạn và tuân theo hướng dẫn của chuyên gia y tế.
Tập thở Wim Hof có thể gây nguy hiểm cho người bệnh hô hấp nếu không được thực hiện đúng cách, đặc biệt là khi không có giám sát y tế.
Ở người khỏe mạnh, phương pháp này có thể chỉ gây tê tay chân, chóng mặt hay ngất nhẹ, nhưng với bệnh nhân mắc COPD, hen nặng, xơ phổi hoặc đang phục hồi sau viêm phổi, rủi ro có thể nghiêm trọng hơn rất nhiều.
Một số biến chứng nghiêm trọng từng được ghi nhận bao gồm mất ý thức, thiếu oxy não và đột tử, đặc biệt khi tập gần nước hoặc khi người bệnh sử dụng máy thở tại nhà mà không hiểu đúng cách vận hành.
Thậm chí, oxy máu có thể giảm xuống mức nguy hiểm – chỉ còn 60% trong nghiên cứu lâm sàng ngay cả ở người khỏe mạnh. Với bệnh nhân phổi mãn tính, mức sụt giảm này dễ gây ra suy hô hấp cấp.
Bảng so sánh rủi ro cho thấy:
Trường hợp năm 2022 – một thiếu niên bị tử vong trong hồ bơi sau khi thực hành thở Wim Hof – nhấn mạnh tính chất nguy hiểm của phương pháp này khi áp dụng sai môi trường. Các tổ chức an toàn thiết bị y tế như ECRI cũng cảnh báo rằng thiếu đào tạo trong sử dụng thiết bị hô hấp tại nhà là nguyên nhân hàng đầu gây sự cố nghiêm trọng.
Việc hiểu đúng rủi ro không có nghĩa là bài tập này vô dụng – mà là chỉ nên thực hiện khi có đủ kiến thức, thiết bị phù hợp và sự đồng hành chuyên môn y tế.
Người bệnh hô hấp nên dừng ngay bài tập thở Wim Hof và tham khảo ý kiến bác sĩ nếu gặp các dấu hiệu như đau ngực, khó thở nghiêm trọng, ngất xỉu hoặc rối loạn nhịp tim, hoặc nếu có tiền sử bệnh tim, cao/huyết áp, đột quỵ, hay đang dùng thuốc ảnh hưởng đến tim, phổi hoặc huyết áp.
Các triệu chứng cảnh báo bao gồm: choáng váng nghiêm trọng, đau đầu dữ dội, tê rần không dứt, rối loạn thị giác, nói lắp, yếu nửa người, hay cảm giác hoảng loạn không kiểm soát được. Những biểu hiện này có thể báo hiệu thiếu oxy, đột quỵ nhẹ, hoặc phản ứng nghiêm trọng do thông khí quá mức.
Nếu bạn hoặc người thân có bệnh tim, hô hấp mãn tính (COPD, hen, tăng áp phổi), tiền sử đột quỵ, động kinh, hay rối loạn lo âu nặng — tuyệt đối không tự ý tập luyện mà không có hướng dẫn y tế. Người đang mang thai, từng chấn thương sọ não hoặc đang dùng thuốc nhịp tim, hạ áp cũng thuộc nhóm nguy cơ cao và nên tránh bài tập này.
Lưu ý an toàn quan trọng: Luôn thực hiện bài tập trong tư thế ngồi hoặc nằm, không được tập khi đang tắm, lái xe hay đứng gần nguồn nước. Dừng ngay khi thấy mệt hoặc bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.
Trường hợp cần hỗ trợ:
Nguồn hỗ trợ tin cậy:
Quan trọng: Tập luyện không thay thế điều trị y tế. Đừng để khát khao phục hồi làm lu mờ an toàn sức khỏe.
Sức khỏe hô hấp không chỉ là số đo chức năng phổi mà còn là hành trình tìm lại tự do trong từng nhịp thở. Khi bạn hoặc người thân áp dụng đúng bài tập thở Wim Hof tại nhà với hướng dẫn an toàn, từng tiến bộ nhỏ đều xứng đáng được ghi nhận. Medjin luôn đồng hành, mang tới giải pháp thiết bị hỗ trợ hô hấp và hướng dẫn y khoa chi tiết, giúp bạn an tâm phục hồi, chủ động tận hưởng từng khoảnh khắc bình yên mỗi ngày. Truy cập maythomini.vn để nhận thêm hướng dẫn và sự hỗ trợ tận tâm.
Bùi Thị Hiên - Chuyên gia Điều dưỡng với hơn 5 năm kinh nghiệm trong chăm sóc sức khỏe và hướng dẫn sử dụng thiết bị y tế.
