Giấc ngủ trưa tốt nhất theo khoa học thường kéo dài từ 10 đến 20 phút để tăng sự tỉnh táo, hoặc 90 phút để phục hồi toàn diện cả thể chất lẫn tinh thần.
Thời lượng này giúp bạn tránh cảm giác choáng váng sau khi ngủ (sleep inertia) và phù hợp với nhịp sinh học tự nhiên nếu được thực hiện trước 14h.
Ngủ trưa 10–20 phút giúp cải thiện phản xạ, tinh thần và năng lượng nhanh chóng, đặc biệt phù hợp với người bận rộn như bạn.
Trong khi đó, giấc ngủ 90 phút cho phép cơ thể đi trọn chu kỳ ngủ – gồm cả REM và giấc sâu (SWS) – hỗ trợ ghi nhớ, học tập và phục hồi sâu, rất cần thiết nếu bạn đang thiếu ngủ trầm trọng.
Tuy nhiên, hãy tránh ngủ trưa quá 30–60 phút nếu bạn ít thiếu ngủ, vì điều này có thể gây mệt mỏi sau khi tỉnh dậy.
Theo NASA, ngủ 26 phút có thể giúp tăng tới 54% sự tỉnh táo và 34% hiệu suất làm việc – con số rất đáng cân nhắc cho những ai làm việc căng thẳng hoặc chăm sóc người thân lớn tuổi.
Lưu ý: Dù chọn giấc ngủ ngắn hay dài, hãy ngủ trưa trước 14h để tránh làm rối loạn giấc ngủ ban đêm.
Bạn đang chăm sóc sức khỏe cho bản thân hoặc người thân? Giấc ngủ trưa đúng cách chính là một “liều thuốc” không tốn tiền – chỉ cần bạn biết cách áp dụng.
Ngủ trưa lý tưởng cho người lớn tuổi và người mắc bệnh hô hấp nên kéo dài 20–30 phút để tránh ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tim mạch và chất lượng giấc ngủ ban đêm. Với bệnh nhân COPD, giấc ngủ ngắn (dưới 20 phút) giúp hạn chế tình trạng giảm oxy và cải thiện sự phục hồi hô hấp mà không làm gián đoạn nhịp ngủ tự nhiên.
Trong khi đó, người trên 65 tuổi có thể hưởng lợi từ những giấc ngủ kéo dài 60–90 phút nếu ban đêm ngủ không đủ giấc (dưới 6 giờ), nhờ khả năng giảm mệt mỏi và nguy cơ suy yếu thể chất. Tuy nhiên, nếu đã ngủ đêm đủ 9 giờ trở lên, chỉ nên ngủ trưa vừa phải để tránh tăng nguy cơ tim mạch và sa sút trí tuệ.
Đối với người mắc OSA, nên giới hạn ngủ trưa trong khoảng 20–30 phút và sử dụng CPAP nếu cần, vì giấc ngủ sâu có thể làm trầm trọng thêm các cơn ngưng thở khi ngủ. Người chỉ ngáy mà không mắc OSA cũng nên ngủ trưa ngắn để tránh rơi vào giai đoạn ngủ sâu làm tăng tần suất ngáy.
Điều quan trọng nhất là cá nhân hóa thời lượng ngủ trưa dựa trên tình trạng hô hấp, chất lượng giấc ngủ đêm, và liệu pháp hỗ trợ (như CPAP hay oxy y tế). Ngủ đúng cách, đúng thời lượng, không chỉ giúp người lớn tuổi duy trì thể lực mà còn hỗ trợ phục hồi hô hấp toàn diện.
Để tận dụng giấc ngủ trưa hiệu quả, bạn nên ngủ trong khoảng 20–60 phút vào đầu buổi chiều và tối ưu môi trường xung quanh để giảm nhiễu. Điều này giúp bạn tỉnh táo mà không bị uể oải, đồng thời cải thiện trí nhớ và hiệu suất tinh thần.
1. Chọn thời điểm và độ dài lý tưởng:
2. Tối ưu môi trường ngủ trưa:
3. Tránh các hành vi làm giảm hiệu quả:
4. Theo dõi và cá nhân hóa:
Dùng đồng hồ thông minh hoặc app theo dõi giấc ngủ để điều chỉnh thời gian ngủ phù hợp với cơ thể bạn.
Bạn chỉ cần điều chỉnh nhẹ thói quen và môi trường, giấc ngủ trưa sẽ trở thành "liều thuốc tự nhiên" giúp tinh thần sảng khoái, trí não minh mẫn suốt cả buổi chiều.
Ngủ trưa đúng cách không chỉ giúp bạn tỉnh táo hơn vào buổi chiều, mà còn là món quà nhỏ bạn có thể tự trao cho sức khỏe mỗi ngày. Dù là 20 phút ngắn ngủi hay 90 phút đủ đầy, điều quan trọng là hiểu rõ cơ thể mình – hoặc người thân yêu của mình – đang cần gì. Chăm sóc giấc ngủ cũng là cách chăm sóc lòng yêu thương. Hãy khám phá thêm các thiết bị hỗ trợ hô hấp và giấc ngủ tại Medjin để hành trình chăm sóc sức khỏe trở nên dễ dàng và trọn vẹn hơn.
Bùi Thị Hiên - Chuyên gia Điều dưỡng với hơn 5 năm kinh nghiệm trong chăm sóc sức khỏe và hướng dẫn sử dụng thiết bị y tế.