Loading...
Tin tức

Hiểu rõ nguyên lý máy trợ thở để cải thiện hiệu quả điều trị

1360 lượt xem
Máy thở đóng một vai trò quan trọng trong việc cứu mạng sống, nhưng cơ chế phức tạp của chúng có thể khó hiểu. Khi bệnh nhân dựa vào những chiếc máy này trong những thời điểm quan trọng, việc thiếu kiến ​​thức có thể gây lo lắng và cản trở việc ra quyết định. Hướng dẫn này đơn giản hóa các nguyên lý máy trợ thở, giúp bạn dễ dàng hiểu được các chức năng quan trọng của chúng hơn.

Nguyên lý cơ bản máy trợ thở

Nguyên lý hoạt động của máy thở chủ yếu dựa trên việc cung cấp không khí hoặc oxy vào phổi bệnh nhân, giúp duy trì mức oxy trong máu và loại bỏ carbon dioxide.

Máy thở hoạt động theo hai cơ chế chính: thông khí áp lực dương (PPV) và thông khí áp lực âm (NPV). Mỗi phương pháp có cách tạo luồng khí vào phổi khác nhau.

Thông khí áp lực dương PPV

PPV đẩy khí vào phổi qua đường thở bằng cách sử dụng mặt nạ hoặc ống nội khí quản. Đây là phương pháp phổ biến trong các đơn vị chăm sóc đặc biệt và có thể áp dụng cả xâm lấn và không xâm lấn.

Các chế độ PPV như CPAP, PSV và VCV thường được sử dụng trong các tình huống mà phổi của bệnh nhân có khả năng trao đổi khí nhưng cần hỗ trợ về cơ học hô hấp, chẳng hạn như trong hội chứng suy hô hấp cấp tính (ARDS) hoặc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD).

Theo American journal of respiratory and critical care medicine đã cho thấy rằng PPV kết hợp với PEEP có thể giảm công cơ hô hấp và cải thiện trao đổi khí ở bệnh nhân COPD bị suy hô hấp cấp tính.

Thông khí áp lực âm (NPV)

Ngược lại, NPV mô phỏng quá trình hô hấp tự nhiên bằng cách tạo ra một lực hút xung quanh ngực, giúp hút khí vào phổi. Thiết bị như "iron lung" là ví dụ điển hình của NPV. Mặc dù NPV ít được sử dụng ngày nay, nhưng vẫn có lợi trong một số trường hợp, chẳng hạn như ở bệnh nhân có rối loạn cơ thần kinh, nơi các phương pháp thông khí không xâm lấn được ưu tiên.

Một nghiên cứu trên The American review of respiratory disease cho thấy rằng NPV có thể duy trì hồi lưu tĩnh mạch và cải thiện cung lượng tim tốt hơn PPV trong trường hợp phù phổi cấp tính, mặc dù cả hai phương pháp đều cải thiện tương tự về trao đổi khí. Tuy nhiên, cần cẩn thận khi duy trì hô hấp tự nhiên trong quá trình thông khí cơ học, vì nó có thể gây tổn thương phổi nếu không được quản lý đúng cách.

Chế độ thở phổ biến của máy thở

Máy thở có nhiều chế độ thông khí cơ học khác nhau có ứng dụng và hiệu quả khác nhau, tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân.
 

Thông khí hỗ trợ kiểm soát (Assist-Control Ventilation - ACV)

Đây là chế độ thông khí cung cấp thể tích hoặc áp lực nhất định cho mỗi nhịp thở, bất kể nhịp thở đó do bệnh nhân tự khởi động hay máy thở hỗ trợ. ACV thường được sử dụng cho những bệnh nhân không có hoặc có rất ít khả năng tự thở.

Thông khí hỗ trợ áp lực (Pressure Support Ventilation - PSV)

PSV cung cấp hỗ trợ cho mỗi nhịp thở với một áp lực cố định, giảm công thở. Chế độ này thường được sử dụng trong quá trình cai máy thở cho bệnh nhân.

PCV cung cấp khí cho đến khi đạt một áp lực cài đặt, cho phép thể tích khí thay đổi dựa trên độ giãn nở phổi và sức cản đường thở của bệnh nhân.

Theo Spanish Lung Failure Collaborative Group đã chỉ ra rằng PCV có thể giúp giảm tỷ lệ tử vong tại bệnh viện (51% so với 78% ở nhóm sử dụng VCV) và giảm số ca suy thận.

Thông khí bắt buộc ngắt quãng đồng bộ (Synchronized Intermittent Mandatory Ventilation - SIMV)

SIMV kết hợp các nhịp thở bắt buộc với nhịp thở tự nhiên của bệnh nhân, cho phép họ thở thêm với tốc độ và thể tích riêng. Chế độ này thích hợp cho những bệnh nhân có khả năng tự thở một phần.

Mặc dù không có sự khác biệt lớn về tỷ lệ tử vong khi so sánh SIMV với ACV, nhưng SIMV có thể giảm nguy cơ biến chứng như viêm phổi liên quan đến máy thở.

Thông khí điều chỉnh theo tín hiệu thần kinh (Neurally Adjusted Ventilatory Assist - NAVA)

NAVA điều chỉnh hỗ trợ thông khí dựa trên tín hiệu thần kinh hô hấp của bệnh nhân, giúp điều hòa nhịp thở tốt hơn.

Nghiên cứu của Wu et al. (2022) chỉ ra rằng NAVA có thể giảm tỷ lệ tử vong tại ICU và cải thiện sự đồng bộ giữa bệnh nhân và máy thở, giúp rút ngắn thời gian thông khí cơ học. Tuy nhiên, hạn chế của NAVA là cần thiết bị chuyên dụng và đào tạo chuyên sâu.

Thông khí kiểm soát thể tích (VCV)

PCV cung cấp nhịp thở với áp lực cố định, trong khi VCV cung cấp nhịp thở với thể tích cố định. PCV thường được sử dụng trong các trường hợp phổi kém đàn hồi, trong khi VCV được ưu tiên khi cần kiểm soát chính xác thể tích khí lưu thông.

Rittayamai et al. (2015) chỉ ra rằng không có sự khác biệt đáng kể về tỷ lệ tử vong giữa PCV và VCV, nhưng PCV có thể giảm nguy cơ chấn thương do áp lực trong một số trường hợp.

Thông khí giải phóng áp lực đường thở (Airway Pressure Release Ventilation - APRV)

APRV cung cấp áp lực dương liên tục với những giai đoạn giải phóng ngắn, cho phép bệnh nhân thở tự nhiên trong suốt chu kỳ.

Chế độ này có tiềm năng cải thiện oxy hóa máu và giảm thời gian thông khí cơ học ở bệnh nhân suy hô hấp cấp tính (ARDS), nhưng tác động của nó đến tỷ lệ tử vong tổng thể vẫn chưa được xác định rõ ràng.

Cài đặt chế độ thông khí

Việc thiết lập máy thở không chỉ giúp cải thiện tình trạng bệnh nhân mà còn giảm thiểu các biến chứng. Dưới đây là các thiết lập quan trọng và cách điều chỉnh chúng để tối ưu hóa kết quả cho bệnh nhân.
 

1. Thể tích khí lưu thông (Tidal Volume - Vt)


Thể tích khí lưu thông là lượng khí được cung cấp cho phổi trong mỗi nhịp thở. Đối với thông khí bảo vệ phổi, thể tích này thường được đặt từ 6-8 mL/kg trọng lượng cơ thể dự đoán (PBW).

Đặc biệt, ở bệnh nhân ARDS, việc sử dụng thể tích khí lưu thông thấp (6 mL/kg PBW) đã được chứng minh là giảm tỷ lệ tử vong do giảm thiểu tổn thương phổi do máy thở gây ra.

2. Áp lực dương cuối thì thở ra (PEEP)

PEEP là áp lực được duy trì trong phổi vào cuối thì thở ra để giữ cho các phế nang không bị xẹp. PEEP thường được điều chỉnh dựa trên tình trạng oxy hóa của bệnh nhân. Các mức PEEP cao hơn được sử dụng cho bệnh nhân ARDS nhằm cải thiện oxy hóa và ngăn ngừa sự xẹp phế nang.

3. Tần số thở (Respiratory Rate - RR)

Tần số thở là số lần thở được máy thở cung cấp trong mỗi phút. Tần số này thường được điều chỉnh để đảm bảo loại bỏ CO2 hiệu quả. Trong ARDS, tần số thở cao hơn có thể được sử dụng để bù đắp cho thể tích khí lưu thông thấp, đảm bảo thông khí phút đầy đủ.

4. Tỷ lệ oxy hít vào FiO2

FiO2 là nồng độ oxy trong khí được máy thở cung cấp. FiO2 thường được thiết lập ở mức cao ban đầu để đảm bảo oxy hóa đầy đủ và sau đó giảm dần để duy trì mức oxy bão hòa chấp nhận được, giúp giảm nguy cơ ngộ độc oxy.
 

5. Tỉ lệ thời gian thở vào/thở ra (I/E ratio)

Tỷ lệ này là thời gian dành cho thì hít vào so với thì thở ra. Thường được thiết lập ở mức 1:2, nhưng có thể điều chỉnh trong một số điều kiện như tăng lên 1:1 ở những bệnh nhân có oxy hóa kém để kéo dài thời gian hít vào.
 

6. Áp lực đỉnh (Plateau Pressure)

Áp lực này được áp dụng lên các phế nang trong thời gian dừng giữa thì hít vào và thở ra. Để ngăn ngừa tổn thương phổi do máy thở, áp lực này cần được giữ dưới 30 cm H2O, đặc biệt ở bệnh nhân ARDS.
 

Theo dõi và giám sát bệnh nhân khi sử dụng máy thở

Việc theo dõi sát sao các thông số quan trọng là điều cần thiết để đánh giá phản ứng của bệnh nhân với thông khí cơ học và thực hiện các điều chỉnh cần thiết. Mục tiêu chính là đảm bảo thông khí và oxy hóa đầy đủ, ngăn ngừa tổn thương phổi do máy thở gây ra (VILI), và tối ưu hóa kết quả điều trị.

Các thông số theo dõi chính:

Khí máu động mạch(ABGs)

ABGs cung cấp dữ liệu quan trọng về oxy hóa (PaO2), thông khí (PaCO2), và tình trạng acid-base (pH) của bệnh nhân. Việc phân tích ABGs định kỳ là rất quan trọng, đặc biệt sau khi khởi động hoặc điều chỉnh cài đặt máy thở. Một sự thay đổi đột ngột trong giá trị ABGs có thể chỉ ra nhu cầu điều chỉnh thông số máy thở.

Dạng sóng máy thở

Theo dõi dạng sóng giúp phát hiện các vấn đề như bất đồng bộ giữa bệnh nhân và máy thở, auto-PEEP, hoặc quá giãn phổi. Đánh giá liên tục các dạng sóng như vòng áp lực-thể tích và vòng dòng-thể tích có thể giúp phát hiện và sửa chữa các vấn đề cơ học trong thời gian thực.

Tình trạng oxy hoá(SpO2)

Theo dõi liên tục SpO2 qua máy đo độ bão hòa oxy xung cung cấp phản hồi thời gian thực về tình trạng oxy hóa. Nhà cung cấp dịch vụ y tế nên duy trì SpO2 trong khoảng mục tiêu (thường từ 92-96%) để đảm bảo oxy hóa đủ mà không gây độc oxy.

Độ giãn nở và kháng trở phổi


Đo độ giãn nở tĩnh và động, cũng như kháng trở đường thở, cung cấp thông tin về đặc tính cơ học của phổi và đường thở. Sự giảm độ giãn nở có thể gợi ý tình trạng phổi xấu đi (ví dụ: ARDS) và có thể yêu cầu điều chỉnh PEEP hoặc thể tích khí lưu thông.

Đồng bộ giữa bệnh nhân và máy thở

Đảm bảo rằng nỗ lực thở của bệnh nhân được phối hợp tốt với máy thở là rất quan trọng để tránh tăng công thở và khó chịu. Quan sát và phân tích dạng sóng có thể giúp phát hiện bất đồng bộ, có thể được điều chỉnh bằng cách điều chỉnh độ nhạy, thời gian hít vào, hoặc mức độ an thần.

Tìm hiểu sâu về nguyên lý máy trợ thở là bước đầu tiên để tối ưu hóa hiệu quả điều trị cho bệnh nhân. Hãy truy cập ngay Medjin để cập nhật những giải pháp tiên tiến nhất trong chăm sóc sức khỏe.

Thông tin được cung cấp chỉ nhằm mục đích tham khảo và không thay thế cho lời khuyên, chẩn đoán hoặc điều trị y tế từ các chuyên gia y tế.

Các tin khác

PaCO2 là gì? Key quan trọng cho bệnh nhân COPD và OSA

PaCO2 là gì? Key quan trọng cho bệnh nhân COPD và OSA

Máy thở đóng một vai trò quan trọng trong việc cứu mạng sống, nhưng cơ chế phức tạp của chúng có thể khó hiểu. Khi bệnh nhân dựa vào những chiếc ...
5 loại sữa tốt cho người bệnh phổi: giảm đờm, tăng sức đề kháng

5 loại sữa tốt cho người bệnh phổi: giảm đờm, tăng sức đề kháng

Máy thở đóng một vai trò quan trọng trong việc cứu mạng sống, nhưng cơ chế phức tạp của chúng có thể khó hiểu. Khi bệnh nhân dựa vào những chiếc ...
Ngủ hay chảy nước miếng: bình thường hay báo động?

Ngủ hay chảy nước miếng: bình thường hay báo động?

Máy thở đóng một vai trò quan trọng trong việc cứu mạng sống, nhưng cơ chế phức tạp của chúng có thể khó hiểu. Khi bệnh nhân dựa vào những chiếc ...
Uống trà gì tốt cho phổi? 5 loại trà hàng đầu

Uống trà gì tốt cho phổi? 5 loại trà hàng đầu

Máy thở đóng một vai trò quan trọng trong việc cứu mạng sống, nhưng cơ chế phức tạp của chúng có thể khó hiểu. Khi bệnh nhân dựa vào những chiếc ...
[2024] Top 7 máy CPAP hỗ trợ thở khi ngủ tốt nhất từ chuyên gia

[2024] Top 7 máy CPAP hỗ trợ thở khi ngủ tốt nhất từ chuyên gia

Máy thở đóng một vai trò quan trọng trong việc cứu mạng sống, nhưng cơ chế phức tạp của chúng có thể khó hiểu. Khi bệnh nhân dựa vào những chiếc ...
Chỉ số PEEP trong máy thở: Hướng dẫn cơ bản cho người dùng tại nhà

Chỉ số PEEP trong máy thở: Hướng dẫn cơ bản cho người dùng tại nhà

Máy thở đóng một vai trò quan trọng trong việc cứu mạng sống, nhưng cơ chế phức tạp của chúng có thể khó hiểu. Khi bệnh nhân dựa vào những chiếc ...
Trào ngược dạ dày gây khó thở có nguy hiểm không?

Trào ngược dạ dày gây khó thở có nguy hiểm không?

Máy thở đóng một vai trò quan trọng trong việc cứu mạng sống, nhưng cơ chế phức tạp của chúng có thể khó hiểu. Khi bệnh nhân dựa vào những chiếc ...
Mất ngủ dù khám không ra bệnh? Có thể là rối loạn không thực tổn

Mất ngủ dù khám không ra bệnh? Có thể là rối loạn không thực tổn

Máy thở đóng một vai trò quan trọng trong việc cứu mạng sống, nhưng cơ chế phức tạp của chúng có thể khó hiểu. Khi bệnh nhân dựa vào những chiếc ...
Tại sao suy tim lại khó thở về đêm? Cách cải thiện giấc ngủ

Tại sao suy tim lại khó thở về đêm? Cách cải thiện giấc ngủ

Máy thở đóng một vai trò quan trọng trong việc cứu mạng sống, nhưng cơ chế phức tạp của chúng có thể khó hiểu. Khi bệnh nhân dựa vào những chiếc ...
Mẹo giúp hết ngủ ngáy – nhưng cách này có chứng minh y khoa!

Mẹo giúp hết ngủ ngáy – nhưng cách này có chứng minh y khoa!

Máy thở đóng một vai trò quan trọng trong việc cứu mạng sống, nhưng cơ chế phức tạp của chúng có thể khó hiểu. Khi bệnh nhân dựa vào những chiếc ...
Phổi yếu nên ăn gì? 7 Loại thực phẩm giúp thanh lọc và bảo vệ phổi

Phổi yếu nên ăn gì? 7 Loại thực phẩm giúp thanh lọc và bảo vệ phổi

Máy thở đóng một vai trò quan trọng trong việc cứu mạng sống, nhưng cơ chế phức tạp của chúng có thể khó hiểu. Khi bệnh nhân dựa vào những chiếc ...
Thiếu oxy trong máu nên ăn gì? Top 10 thực phẩm hàng đầu

Thiếu oxy trong máu nên ăn gì? Top 10 thực phẩm hàng đầu

Máy thở đóng một vai trò quan trọng trong việc cứu mạng sống, nhưng cơ chế phức tạp của chúng có thể khó hiểu. Khi bệnh nhân dựa vào những chiếc ...
Dùng máy thở CPAP lần đầu? Làm sao cho đúng và an toàn tại nhà

Dùng máy thở CPAP lần đầu? Làm sao cho đúng và an toàn tại nhà

Máy thở đóng một vai trò quan trọng trong việc cứu mạng sống, nhưng cơ chế phức tạp của chúng có thể khó hiểu. Khi bệnh nhân dựa vào những chiếc ...
5 cách hết buồn ngủ ban ngày bền vững không cần cà phê

5 cách hết buồn ngủ ban ngày bền vững không cần cà phê

Máy thở đóng một vai trò quan trọng trong việc cứu mạng sống, nhưng cơ chế phức tạp của chúng có thể khó hiểu. Khi bệnh nhân dựa vào những chiếc ...
[2024] Top 5 máy trợ thở 2 chiếu tốt nhất | Lựa chọn từ chuyên gia

[2024] Top 5 máy trợ thở 2 chiếu tốt nhất | Lựa chọn từ chuyên gia

Máy thở đóng một vai trò quan trọng trong việc cứu mạng sống, nhưng cơ chế phức tạp của chúng có thể khó hiểu. Khi bệnh nhân dựa vào những chiếc ...
Ho nhiều bị đau sườn phải: Khi nào nguy hiểm, nên làm gì?

Ho nhiều bị đau sườn phải: Khi nào nguy hiểm, nên làm gì?

Máy thở đóng một vai trò quan trọng trong việc cứu mạng sống, nhưng cơ chế phức tạp của chúng có thể khó hiểu. Khi bệnh nhân dựa vào những chiếc ...